🌱 I. Dấu hiệu nhận biết cây bị tuyến trùng rễ

1) Trên bộ rễ

Đây là dấu hiệu chính xác nhất:

✔️ Nốt sưng, u phình trên rễ

Rễ xuất hiện các u to nhỏ, giống hạt đậu hoặc hạt kê.
Rễ ít tơ, bị thối hoặc nâu.
Hệ rễ phát triển kém, dễ tuột hoặc gãy.

👉 Nếu bạn nhổ cây lên và thấy u trên rễ, gần như chắc chắn bị tuyến trùng.

2) Trên thân, lá (triệu chứng bên ngoài)

Tuyến trùng làm rễ hút dinh dưỡng kém nên cây biểu hiện như thiếu phân:

Cây sinh trưởng chậm, còi cọc.
Lá vàng, nhỏ, xoăn nhẹ.
Hoa, quả rụng sớm, đậu trái kém.
Cây héo ban ngày dù đất còn ẩm.
Cây dễ nhiễm nấm như Pythium, Fusarium.

👉 Triệu chứng ngoài rất giống thiếu phân hoặc úng nên phải kiểm tra rễ để chắc chắn.

🛡️ II. Cách phòng ngừa tuyến trùng rễ

Phòng là quan trọng nhất vì khi bị nặng rất khó chữa.

1) Vệ sinh giá thể & khử trùng đất

Dùng giá thể sạch (xơ dừa, tro trấu đã xử lý).
Nếu trồng đất: phơi ải 10–15 ngày, bón vôi 80–120 kg/ha (hoặc 1–2 kg cho 100 m²).

2) Luân canh cây trồng

Không trồng liên tục họ bầu bí (dưa, bí, mướp) trên cùng 1 đất.
Luân canh với họ hòa thảo (bắp, lúa) giúp giảm tuyến trùng.

3) Bón phân hữu cơ hoai + Trichoderma

Trichoderma cạnh tranh và ức chế tuyến trùng gián tiếp.
Bón định kỳ 15–20 ngày/lần.

4) Dùng giống kháng tuyến trùng (nếu có)

🧪 III. Cách trị tuyến trùng rễ khi đã bị

A) Biện pháp sinh học

Vi sinh Paecilomyces lilacinus, Pochonia chlamydosporia
→ Ký sinh trứng tuyến trùng.
Dịch chiết neem (Azadirachtin)
→ Giảm mật số và ức chế trứng nở.

B) Biện pháp hóa học (dùng khi bị nặng)

⚠️ Lưu ý: Sử dụng đúng liều, tránh tồn dư.

Một số hoạt chất thường dùng:

Abamectin
Emamectin benzoate
Oxamyl
Fosthiazate
Ethoprophos

Cách dùng:

Tưới gốc hoặc xử lý đất trước khi trồng.
Lặp lại 7–10 ngày/lần nếu mật số cao.

C) Xử lý gốc

Sau khi tưới thuốc, phủ thêm mùn, phân hữu cơ, vỏ trấu giúp rễ phục hồi.
Bón thêm canxi–bo, amino acid để kích rễ mới.

Chăm sóc cây trồng

Xử Lý Tuyến Trùng Rễ